Czym jest LęK? A co to są FoBiE? Jakie je mamy?

Miałam pisać teraz o swoich wakacjach w Chorwacji, ale jakoś się nie mogę jeszcze zebrać do tego, zresztą muszę zrobić jeszcze porządek ze zdjęciami, aby to miało jakiś sens...

Ale wracając, postanowiłam napisać dzisiaj o lękach. A to dlaczego? Odkryjecie poniżej :D

Pewnej nocy , kiedy było ciemno jak w zamkniętej szafie, albo jak w egipskich piramidach :D zaczęłam się zastanawiać jakie ja mam leki i fobie (dopiero co odkryłam, że to dwie różne rzeczy, a druga wywodzi się z pierwszej).  I postanowiłam odkryć Amerykę, pisząc tego posta dla was. A więc zobaczmy co w trawie piszczy...

Czym jest lęk?

Lęk – nieprzyjemny stan emocjonalny związany z przewidywaniem nadchodzącego z zewnątrz lub pochodzącego z wewnątrz organizmu niebezpieczeństwa, objawiający się jako niepokój, uczucie napięcia, skrępowania, zagrożenia. W odróżnieniu od strachu jest on procesem wewnętrznym, niezwiązanym z bezpośrednim zagrożeniem lub bólem.
Lęk staje się patologiczny, gdy stale dominuje w zachowaniu, gdy nie pozwala na swobodę, a w konsekwencji prowadzi do zaburzeń. Reakcje lękowe tracą swoją przystosowawczą funkcję i są nieadekwatne do bodźców, a niepokój wywołują sytuacje niemające znamion zagrożenia.
Lęk staje się często punktem krystalizacyjnym dla innych objawów, przybiera postać:

• nieokreślonego niepokoju
• napadów lękowych
• zlokalizowaną - dotyczącą określonej części ciała lub sytuacji.

Od lęku odróżnia się strach wywołany konkretnym zagrożeniem.

Rodzaje lęków:

• lęk odczuwany – wyczekiwanie na wydarzenia przykre, o których nie wiemy nic konkretnego
• lęk domniemany – stan emocjonalny powstający na podstawie wyobrażeń, a nie rzeczywistego zagrożenia
• lęk ukryty – przemieszczenie z przejawu w postać np. somatyczną
• lęk wolnopłynący – uczucie przenikającego nieokreślonego niepokoju
• lęk napadowy (paniczny) – ostry napad lęku z poczuciem przerażenia (obawa przed śmiercią lub zwariowaniem) oraz z silnymi objawami wegetatywnymi
• agitacja – silny lęk z towarzyszącym niepokojem ruchowym
• lęk fobiczny (sytuacyjny) – obawa przed określoną sytuacją, która doprowadza do jej unikania
• lęk antycypacyjny - lęk przed lękiem np. lękowe oczekiwanie na napad lęku

Więc z tego wynika, że LĘK to jest stan w którym odczuwamy strach przed czymś nadchodzącym, gdzie przeczuwamy, że coś nadejdzie i tego się boimy. Ja odczuwam lęk np. wtedy kiedy wchodzę w nieznane miejsce w ciemnościach albo gdy mam przemówić przed publicznością albo chociażby większą gromadą ludzi jak np. klasa. 

 Jeśli tak, to co to jest fobia?

Fobia (nowołac. phobia z stgr. φόβος phóbos „strach, lęk”) – zaburzenie nerwicowe, którego objawem osiowym jest uporczywy lęk przed określonymi sytuacjami, zjawiskami lub przedmiotami, związany z unikaniem przyczyn go wywołujących i utrudniający funkcjonowanie w społeczeństwie. Fobie wywoływane są przez pewne sytuacje lub obiekty zewnętrzne wobec osoby przeżywającej lęk, które w praktyce nie są niebezpieczne. Występowanie zaburzeń fobicznych (fobie proste i specyficzne) ocenia się na 11,3% w ciągu całego życia.

Zasadniczy obraz fobii to przesadne reakcje zaniepokojenia i trwogi, pomimo świadomości o irracjonalności własnego lęku oraz zapewnień, że obiekt strachu nie stanowi realnego zagrożenia.
DSM-IV (klasyfikacja zaburzeń psychicznych) dzieli fobie na specyficzne i sytuacyjne. Fobie specyficzne to lęki przed zwierzętami, obiektami, sytuacjami społecznymi (np. zamknięte pomieszczenia, windy), zranieniem i krwią, chorobami czy śmiercią. Fobie sytuacyjne związane są z lękiem przed wykonaniem jakiejś zawstydzającej czynności na oczach innych ludzi i nieumiejętnością jej kontrolowania (zatrzymania), na przykład potrzeba fizjologiczna oddania moczu czy kału. Czasem poczucie strachu wywołuje już sama myśl o braku kontroli nad własnym zachowaniem.

Skąd bierze się fobia? (przyczyny fobii)

Fobia może być nabyta poprzez warunkowanie klasyczne – gdy dana osoba kojarzy obiekt wywołujący lęk z niebezpieczeństwem. Na przykład jako dziecko mogła być straszona pająkami, zamknięta w szafie, gdzie był pająk lub widziała paniczne reakcje swoich rodziców na pająka. Takie wyjaśnienie oferują teorie behawiorystyczne.

Teorie wywodzące się z konwencji psychoanalitycznej, akcentujące znaczenie nieświadomości w ludzkim życiu, postulują istnienie kilku mechanizmów powstawania reakcji fobicznych, jak przeniesienie agresji czy regresja. W wyniku przeniesienia obiekt lęku postrzegany jest zagrażający, dochodzi do projekcji (przypisywania) własnych wypartych emocji obiektowi lęku. Zagrożenie wywoływać mogą własne niechciane i nieakceptowane emocje, jak agresja lub projekcja własnych skłonności z poprzednich faz rozwoju psychoseksualnego.

W psychologii ewolucyjnej akcentuje się przystosowawczą rolę fobii. Np. lęk przed pająkami, innymi jadowitymi owadami czy gadami był przystosowawczy z punktu widzenia przetrwania organizmów, toteż postawa taka jest związana z naszym repertuarem genowym i jest bardzo łatwo uaktywniana w codziennym życiu.

Jak dla mnie jest to trochę skomplikowana definicja fobii, ale ja to rozumiem tak, fobia to lęk przed daną sytuacją, rzeczą czy czymkolwiek innym, które powoduje paniczne reakcje organizmu i utrudniają funkcjonowanie. Hmmm... ciekawe.

 A teraz rodzaje fobii, które są wymienione na Wikipedii:

Nazwa	Lęk jest wywoływany przez:
aerofobia	powietrze
agorafobia	przebywanie samemu w miejscach publicznych
ailurofobia	koty
akrofobia	przebywanie na dużej wysokości
apeirofobia	nieskończoność
androfobia	mężczyźni
antropofobia	inni ludzie
arachnofobia	pająki
autofobia (monofobia, eremofobia)	samotność, poczucie opuszczenia, bycia samym
brontofobia	burza
demofobia	tłum
dentofobia	zęby, leczenie zębów u dentysty
emetofobia	wymioty
erytrofobia	lęk przed zaczerwienieniem się lub czerwonymi przedmiotami
hafefobia	dotknięcie przez inne osoby
heksakosjoiheksekontaheksafobia	liczbę 666
kaligynefobia	piękne kobiety, ideał kobiecości
kynofobia	psy
hemofobia	widok krwi
klaustrofobia	zamknięte i ciasne przestrzenie
mizofobia	nieczystość, zanieczyszczenie
nyktofobia	noc, ciemność
ofidiofobia	węże
paraskewidekatriafobia	piątek trzynastego
pediofobia	lalki
pedofobia	dzieci
pekatofobia	grzech
tafefobia	śmierć (lęk przed pogrzebaniem żywcem)
tanatofobia	śmierć (lęk przed nieskończonością)
tokofobia	ciąża i poród
triskaidekafobia	liczba 13
trypofobia	strach przed grupą ściśniętych ze sobą, małych otworów
zoofobia	zwierzęta

Nawet nie wiedziałam o istnieniu takich fobii, np. lęk przed liczbą 666 lub nieskończonością (co to w ogóle znaczy? ktoś wie?). Ja mam częściową arachnofobię, czyli nie wystraszę się pająka jak się pojawi, ale omijam je szerokim łukiem i nie jestem w stanie zbliżyć się, aby je zabić, "bo a co jeśli go nie zabiję i powiedzmy, wejdzie mi na rękę? i np. ugryzie? nie mam nic przeciwko zostaniem Spiderwoman i byciem żoną Spidermana, ale jak wszyscy wiemy pająki zmodyfikowane laboratoryjnie nie istnieją na wolności i nie mają rozmiarów mniejszych niż jednogroszówka" - oto moje piękne myślenie o pająkach. Mam również lęk przed spadnięciem, czyli modyfikacja lęku wysokości. Nie boję się wychodzić na duże wysokości, ale kiedy już ta jestem, tam na górze, mam stracha, że się wywrócę i spadnę, albo puszczę się, albo lina mi pęknie, albo stracę równowagę czy grunt pod nogami, zależy od sytuacji. Jednakże, ten lęk jest tylko w mojej głowie i nie objawia się zastygnięciem czy paniką. Lęk pojawia się tylko wtedy gdy widzę możliwość spadku.

A wy jakie macie lęki? Czy tam fobie? Rozróżniacie te dwie rzeczy czy dla was to jedno i to samo?

****

Wszystkie informacje zaczerpnięte z niezawodnej Wikipedii, a zdjęcia wyszukane z Google Grafika, jak zawsze :D

Jeśli macie jakieś pomysły na kolejne posty, śmiało podzielcie się nim ze mną :D Zarówno pod każdym postem, na specjalnie stworzonej do tego stronce (Z lewej w kolumnie prawie na samej górze) czy może na forach społecznościowych, gdzie mnie tam znajdziecie :D